Covid-19’un etkisini yitirmeye başladığı Avrupa’da grip ve türevi teneffüs yolu rahatsızlıklarındaki önemli artış hayatı olumsuz etkilerken birçok ülkede bilhassa antibiyotik üzere ilaçların temin edilmesinde zahmetler yaşanıyor.
Eski kıtada çok sayıda ülkede grip ve gibisi üst teneffüs yolu rahatsızlıklarının yanı sıra “RSV” ismi verilen teneffüs yolu virüsü, başta çocuklar olmak üzere yetişkinlerin de hastalığı ağır geçirmesine neden oluyor.
Yüksek ateş, istifra ve eklem ağrıları üzere semptomlara yol açan teneffüs yolu rahatsızlıklarıyla uğraşta başvurulan ilaçların tedarikinde ise kıta genelinde problemler yaşanıyor.
İlaç üretim maliyetlerinin yüksekliği münasebetiyle imalatın Avrupa dışında olması nedeniyle, Çin üzere ülkelerde Covid-19 tedbirlerinin yol açtığı badirelerden dolayı tedarik zincirinde aksamalar meydana gelebiliyor.
DSÖ’DEN UYARI
DSÖ’nün 23 Aralık’ta yayımladığı influenza güncellemesinde Avrupa’nın tamamını bünyesinde barındıran Kuzey Yarım Küre’de virüsün H3N2 çeşidinin yaygınlaşması üzerine influenza olaylarının arttığı bilgisi paylaşıldı.
Üye ülkelere Covid-19’un yanı sıra influenza virüsünün sirkülasyonunun da yakından takip edilmesi tavsiyesi yapıldı.
Virüsün daha yaygın görüldüğü Kuzey Yarım Küre ülkelerine salgın nedeniyle hastaneye kaldırılma ve şiddetli enfeksiyon risklerini azaltmak için aşılama kampanyasını artırmaları davetinde bulunuldu.
Sağlık çalışanlarının ise virüsü tespit edebilmek için “ayırıcı teşhis” yoluna başvurmaları, ülkelerinin ulusal yönergelerine nazaran test ve tedavi uygulamaları gerektiği belirtildi.
Avrupa ve Orta Asya’da influenza olaylarının artışta olduğu, Avrupa’da çoklukla A(H3N2) çeşidinin, Orta Asya’da ise A(H1N1)’in yaygınlaştığı kaydedildi.
AVUSTURYA’DA YARIM MİLYON KİŞİ GRİBE YAKALANDI
Sağlık ve Besin Güvenliği Ajansı (AGES), grip ve gibisi hastalıklara ait resmi internet sitesinde 19-25 Aralık haftasında yapılan testlere nazaran ülke genelinde yaklaşık 479 bin kişinin bu hastalıklara yakalandığı bilgisini paylaştı.
Üst teneffüs yolu hastalıklarının çocuk ve yetişkinlere nazaran farklı bir seyir izlediğine işaret eden uzmanlar, ortalama 4 gün süren rahatsızlığın ülkenin sıhhat sistemini sarstığını belirtti.
Avusturya Eczacılar Birliği, 15 Aralık’ta yaptığı açıklamada, antibiyotik başta olmak üzere 500 ilacın tedarik edilemediğini, ilaç üretiminin Avrupa dışında gerçekleştirilmesinin tedarik zincirinde sorun yaşanmasına yol açtığını bildirdi.
YUNANİSTAN’DA İKİ KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
Yunanistan Ulusal Kamu Sıhhati Kurumu (EODY) raporuna nazaran, 19-25 Aralık haftasında grip nedeniyle iki kişi hayatını kaybetti, 7 kişi ağır bakımda tedavi altına alındı.
Bir hafta boyunca yapılan testlerden yüzde 26’sında Covid-19, yüzde 14’ünde grip, yüzde 9’unda ise RSV virüsü teşhis edildi.
Grip hadiselerinin da evvelki haftaya oranla yükselişte olduğuna işaret edilen raporda, grip olay sayılarının 0-14 ve 65 üstü yaş kümelerinde Covid-19 salgını öncesi 2019-2020 devri ortalamasına oranla daha yüksek olduğu vurgulandı.
Yunan basınında yer alan haberlerde grip olaylarının artması sonucu antibiyotikler, analjezikler ve ateş düşürücü ilaçların tedarikinde düşünce yaşandığı aktarıldı.
ΣΚΑΙ TV’ye konuşan Yunanistan Sıhhat Bakanı Thanos Plevris, artan grip olayları nedeniyle Avrupa genelinde yaşanan ilaç zahmetlerine dikkati çekerek, 260 ilacın yurt dışına satışının yasaklandığını belirtti.
Plevris, stok yapılmasını önlemek emeliyle ilaç depolarının da denetim edildiğini bildirdi.
POLONYA
Resmi datalara nazaran, 16-22 Aralık haftasında Polonya’da toplam grip hadisesi 296 bin 964 olarak kaydedildi. Hastalık, en çok 0-4 yaş kümesinde görüldü.
Bu devirde bir kişi grip nedeniyle hayatını kaybetti.
İSVİÇRE’DE GRİP HADİSELERİNDE ARTIŞ
İsviçre genelinde de grip olaylarında artış yaşanıyor.
Sağlık Bakanlığının grip ve türevi hastalıklara yönelik paylaştığı grafikte 17-23 Aralık’ta yaklaşık 25 bin yeni hadisenin kayıtlara geçtiği bildirildi.
Federal Halk Sıhhati Ofisinin raporuna nazaran ise ülke genelinde üst üste iki haftada olay sayıları iki katına çıktı.
Grip hadiselerinde son birkaç yılın doruğuna Noel öncesi ulaşılırken olağanda grip hadiselerinin ocak sonu yahut şubatta yaşandığı kaydedildi.
İLAÇ DARBOĞAZI YAŞANAN ALMANYA’DA “İMECE YÖNTEMİ YARDIMLAŞMA” TAVSİYESİ
Almanya’da artan grip olayları, RSV virüsü salgını, Covid-19 salgını, işçi eksikliği ve ilaç ıstırabı, sıhhat sistemini krizin eşiğine getirdi.
Alman Tabipler Birliği Lideri Klaus Reinhardt, Tagesspiegel gazetesine verdiği demeçte, kimi ilaçların temin edilmesindeki darboğaza dikkati çekerek, halkı “imece yoluyla birbirine yardım etmeye” çağırdı.
Ecza dolaplarındaki kullanılmayan ilaçların değerlendirilebileceğine işaret eden Reinhardt, “Sağlıklıysanız, stokta bulunan ilaçları hastalara vermelisiniz. İlaçlar için bir tıp bitpazarı stili bir oluşuma gereksinim var.” sözlerini kullandı.
HOLLANDA
Hollanda’da artan grip olayları, RSV virüsü salgını, çocuk hastanelerindeki yoğunluk ve ilaç meşakkati, sıhhat sistemini zorluyor.
Hollanda Sıhhat Bakanlığına bağlı Ulusal Halk Sıhhat ve Etraf Enstitüsünden (RIVM) yapılan yazılı açıklamada, ülkede grip epidemisinin yaşandığı ve aralık ayının başından bu yana grip olaylarında önemli artış olduğu belirtildi.
Açıklamada, 19-25 Aralık haftasında bir evvelki yıla nazaran RSV teneffüs yolu virüsünün 4 kat fazla görüldüğü bildirilirken 2 yaşın altındaki çocuklarda RSV virüsünün 2021’nin tıpkı devrine nazaran 2 kat arttığı tabir edildi.
Hollanda Eczacılar Birliği (KNMP) Lider Yardımcısı Nicole Hunfeld, Twitter’dan yaptığı açıklamada ilaç tedarikindeki sorunların hastaları endişelendirdiğini ve ilaç arayan eczacılar için vakit kaybına sebep olduğunu belirtti.
Hunfeld, NPO1 Radyosu’na yaptığı açıklamada, “İlaç ham hususları Çin’den geliyor ve buradan kaynaklı sorun tüm tedarik zincirini etkiliyor.” tabirini kullanırken bilhassa epilepsi ve migren ilaçlarında önemli stok derdi yaşandığını kaydetti.
FRANSA
Ulusal İlaç Ajansının (ANSM) bilgilerine nazaran, Fransa’da 2022’de yaklaşık 3 bin ilaçta tedarik kasveti yahut kıtlık yaşandı.
Covid-19, teneffüs yolu hastalıkları ve grip salgınlarıyla karşı karşıya olan Fransa’da eczanelerde çocuklar için ağrı kesici ve antibiyotik bazlı ilaçlar bulmak zorlaştı.
Fransa Sıhhat Bakanı Francois Braun, 28 Aralık 2022’de ülkede grip olaylarındaki önemli artış nedeniyle ağır bakım servislerinin doluluğuna dikkati çekti.
Fransa Halk Sıhhati Kurumunun 28 Aralık’ta yayımladığı datalara nazaran, ülkede 2022’inin 51. haftasında grip yahut grip sendromuyla acile gelenlerin sayısı 19 bin 242 oldu. Bu sayı, bir evvelki haftaya nazaran yüzde 52’lik artışa tekabül ediyor.
İNGİLTERE’DE HASTANELERDEKİ GRİP HADİSELERİ BİR AYDA 7 KAT ARTTI
İngiltere Ulusal Sıhhat Sistemi (NHS) datalarına nazaran, bir ay evvel günde 520 kişi grip nedeniyle hastanelerde tedavi görürken geçen hafta günde 3 bin 746 kişi tıpkı sebepten hastanelerde tedavi altına alındı.
Geçen hafta hastanelerde yatan hastaların 267’si ağır bakımda tedavi görürken NHS, grip olaylarındaki artışın sıhhat hizmetleri üzerinde baskı oluşturmaya devam ettiği ikazında bulundu.
Geçen yıl tıpkı periyotta hastanelerde günde 34 grip olayı ve yatak doluluk oranının yüzde 86 olduğu kaydedilirken bu yıl bu oranın yüzde 93’e yükseldiğine işaret edildi.
NHS Ulusal Tıp Yöneticisi Prof.Dr. Sir Stephen Powis, grip olaylarındaki artışa ait açıklamasında şunları kaydetti:
“Ne yazık ki bu son grip bilgileri, hadiselerin yalnızca bir ayda 7 kat artması ve Covid-19’un devam eden tesirinin sıhhat çalışanını sert halde vurmasıyla ‘twindemic’ (Covid-19 ve grip salgınının birebir anda yaşanması) endişelerimizin gerçekleştiğini gösteriyor.”
Hastalanan NHS işçisinin sayısı, geçen ay sonu prestijiyle yüzde 20 artarak 52 bin 556’dan 63 bin 296’ya yükseldi.